WAT IS IMPLECIET LEREN?

  • Oefenvormen dusdanig inrichten dat spelers onbewust worden blootgesteld aan het ontwikkelen van meerdere
    specifieke voetbalvaardigheden

     
 

  • Als trainer of coach staan wij op het veld of langs de kant veel aanwijzingen te geven aan de spelers. Veelal probeert de trainer of coach goedwillend de speler te instrueren om zijn voetbalhandelingen een impuls te geven. Op het trainingsveld zet de trainer de welbekende vorm uiteen waarbij zijn spelers om pionnen moeten dribbelen. Hij heeft namelijk gezien dat afgelopen zaterdag zijn spelers niet zo goed wisten te dribbelen. De trainer gaat hen met deze oefenvorm uitleggen hoe ze wel moeten dribbelen.

    Impliciet leren
    Bij het expliciet leren, zoals geschetst in voorgaande situatie, is het de trainer die de spelers vertelt hoe ze bewust enkele belangrijke voetbalhandelingen dienen uit te voeren. Expliciet leren leidt doorgaans tot snellere vooruitgang dan wanneer de speler op zichzelf is aangewezen. Echt leidt expliciet leren wel tot een stagnatie van de prestaties als de voetbalhandeling onder grote weerstand van de tegenstander dient uitgevoerd te worden.

    Bij het impliciet leren wordt de aanwijzing verstopt in de oefenvorm zelf, zodat er voor de spelers bijna geen andere mogelijkheid is dan de gewenste voetbalhandeling onbewust uit te voeren. De speler is namelijk veelvuldig in de situatie gebracht en daarbij werd hem gevraagd een oplossing zelf te bedenken. Impliciet leren is een leerstijl die maakt dat de geleerde voetbalhandelingen ‘vaster’ in het systeem zitten, meer dan wanneer er voornamelijk ‘expliciet’ geleerd is (Rehorst en van der Loo).

    Hoe doen wij dat?
    Bij Victoria 1893 passen wij het impliciet leren toe door veelvoorkomende situaties die zich voort doen op het veld na te bootsen. In de onderbouw leren de spelers handelingen met bal die zij nodig hebben om oplossingen te kunnen uitvoeren. Daarna leren de spelers deze handelingen toe te passen in de gewenste situatie en onder hoge weerstand van de tegenstander (1v1). Om de voetbalhandelingen zonder bal en inzicht te verbeteren, dienen de spelers in de uitbreiding (2v2 en 3v3) de situatie te herkennen om de juiste keuzes te maken.

Victoria en complimenteerde de aanwezige jonge trainers van Victoria. Hij liet na afloop
weten dat de club daar trots op mag zijn, en dat ze haar trainers moet koesteren. De
hoeveelheid en kwaliteit bij Victoria aanwezig noemde hij zelfs uniek. En ziet ie nauwelijks
ergens anders.
Maar terug naar Stiekem Leren, het thema van deze avond. Wat betekent dat precies? Er is
een verschil tussen expliciet en impliciet leren. Expliciet betekent dat je duidelijke
opdrachten of aanwijzingen geeft. Dat is vaak heel dwingend en directief. Impliciet betekent
oa dat je oefeningen en opdrachten uit laat voeren met een bepaalde bedoeling, zonder dat
van tevoren duidelijk te maken. Door de oefeningen te doen, leer je vanzelf een bepaald
onderdeel van het spel. In dat opzicht zijn trainers constant aan het manipuleren. Maar dan
op een positieve manier. Om spelers dingen te laten leren, zonder dat ze dat altijd meteen
door hebben. Impliciet dus. Je leert dus als het ware door het te ervaren, door het te doen.
En niet concreet benoemen wat spelers moeten doen. Het resultaat bij deze methode is het
gevolg van de actie die je spelers laat doen.
Nathan betrekt de aandachtige luisteraars door te vragen wat er opvalt in de Champions
League wedstrijden van de laatste jaren. Er zijn steeds meer formaties waarin wordt
gespeeld. En die formaties wisselen ook steeds vaker. Dat is wat een aantal Victoriaanse
trainers opvalt. Er worden dus veel aanpassingen gedaan. Tijdens de wedstrijden. En dat
vergt veel van de spelers. Veel meer dan vroeger. In het topvoetbal, maar ook steeds vaker
bij de amateurs. En dat kan dus getraind worden door de Stiekem Leren-methode toe te
passen. Dat gaat ook om het stimuleren van creativiteit. Spelers krijgen meer uitdagingen.
Het gaat om een onbewust proces. En spelers moeten op zoek naar antwoorden…. Nathan
omschrijft het zo; “je gaat van onbewust onvaardig, naar onbewust vaardig”.
Eén van de voordelen van Stiekem Leren is dat er minder druk en stress is, er meer plezier in
het spel kan worden gelegd én dat je beter presteerd bij vermoeidheid.

7 tips om Stiekem (impliciet) Leren toe te passen. Met dank aan FC Utrecht
Het tweede deel van de sessie bestaat uit het bekijken van de training van FC Utrecht Onder
11. Die hebben zich inmiddels warmgelopen en zijn al druk bezig met oefeningen op Veld 1
als de jonge Victoria-trainers zich aan de zijlijn melden om de training, de trainers én de
spelers te observeren; wat doen de trainers, hoe benaderen ze de spelers, welke woorden
gebruiken ze, hoe betrekken ze de spelers erbij, en op welke manieren worden de
trainingsvormen uitgelegd en uitgezet? Als je goed oplet, zie je heel veel zaken die opvallen.
De Victorianen kijken inspannend en vol interesse toe. Nathan vraagt af en toe op bepaalde
dingen te letten, om er later binnen verder over door te praten.